طرحواره محرومیت هیجانی چیست؟ علل ایجاد، روش درمان و تأثیر آن در روابط عاطفی

طرحواره محرومیت هیجانی چیست؟ علل ایجاد، روش درمان و تأثیر آن در روابط عاطفی

آیا شما هم احساس می کنید که دیگران شما را درک نمی کنند؟ و یا هیچ کس به نیازهای شما اهمیت نمی دهد؟
آیا معمولاً تنها و گوشه گیر هستید؟
یا وقتی در جمعی قرار می گیرید، حس می کنید که کسی حرف های شما را نمی شنود و دیده نمی شوید؟
اگر شاهد این نشانه ها در خودتان هستید، شاید شما هم درگیر طرحواره محرومیت هیجانی باشید!
در این مطلب به طور کامل با مفهوم تله محرومیت هیجانی و دلایل ایجاد آن آشنا می شویم.
در آخر به معرفی روش های درمان این طرحواره می پردازیم.

آنچه در این مقاله می خوانیم…:

۱- طرحواره محرومیت هیجانی چیست؟

۱- طرحواره چیست؟

طرحواره ها الگوهای مشخصی هستند که در رفتار افراد نمایان می شوند. این الگوها تکرارپذیرند و به آنها تله هم گفته می شود.
طرحواره ها می توانند منفی یا مثبت باشند ولی در مبحث طرحواره درمانی، منظور الگوهای رفتاری منفی است که معمولاً در افراد مشاهده می شود.
به طور کلی ۱۸ طرحواره تعریف شده است. تله محرومیت هیجانی هم یکی از این طرحواره هاست که در ادامه به آن می پردازیم.

تله ها که به آنها تله های ذهنی، روانی و شخصیتی هم گفته می شود، ریشه در کودکی افراد دارند. دوران کودکی به ویژه ۷ سال اول، تأثیر خیلی زیادی در شخصیت و رفتار افراد در بزرگسالی دارد.
منظور از دوران کودکی، رفتار والدین و افراد نزدیک و اطرافیان کودک با اوست.

هر کودک از لحاظ عاطفی ۶ نیاز اساسی دارد :
امنیت بنیادین، ارتباط سالم با دیگران، پذیرش محدودیت های واقع بینانه، خود ابرازگری، خود مختاری، عزت نفس.
طرحواره ها به دلیل عدم تأمین یک یا چند تا از این نیازها در کودکی ایجاد می شوند.

۲- مفهوم طرحواره محرومیت هیجانی

طبق تعریف طرحواره، الگوی تکرارشونده ی افراد مبتلا به این تله چیست؟
مبتلایان به محرومیت هیجانی، معمولاً احساس تنهایی و محرومیت می کنند.
آنها فکر می کنند هیچ کس به نیازهای آنها توجهی ندارد. حس می کنند که کسی درکشان نمی کند.
آنها فکر می کنند برای هیچ کس در این دنیا ارزش و اهمیتی ندارند!

گروهی از افرادی که به طرحواره محرومیت هیجانی مبتلا هستند، به خاطر تصوری که دارند، به هیچ کس هم اجازه نمی دهند که با آنها صمیمی شود.
رفتاری سرد با دیگران دارند. به همین دلیل همیشه تنها هستند و معمولاً دوست صمیمی ندارند.
گروه دیگری از آنها هرچقدر هم که موردتوجه و محبت دیگران باشند، بازهم احساس می کنند که به محبت بیشتری نیاز دارند. در واقع آنها همواره تشنه ی محبت و توجه دیگران اند!

۲- علل شکل گیری تله محرومیت هیجانی چیست؟

۱- مادر سرد و بی عاطفه

یکی از دلایل ایجاد این تله، این است که در کودکی مادر افراد مبتلا به این طرحواره، به آنها بی توجهی و کم محبتی کرده است.
این کم توجهی هم می تواند دلایل متعددی داشته باشد.
مثلاً مادر دچار افسردگی یا سایر بیماری های روانی بوده است. یا بیش از حد درگیر زندگی شخصی اش بوده و برای کودکش وقت کافی صرف نکرده است.
بنابراین شبکه های مجازی و اینترنت می تواند در آینده یکی از عوامل شکل دهنده ی این تله برای کودکان امروز محسوب شود!

۲- محبت شرطی

محبت شرطی یعنی اینکه کودک به خاطر خودش مورد محبت واقع نشده است. بلکه والدینش مشروط به چیزهایی مثل باهوش بودن، زیبایی، درس خوان بودن و … به او توجه و محبت می کرده اند.
این کودکان وقتی بزرگ می شوند، دچار تله محرومیت هیجانی می شوند و معمولاً آن را به صورت سیری ناپذیری از محبت، نمایش می دهند.

۳- همدلی نکردن والدین با کودک

دلیل دیگر شکل گرفتن این تله این است که در کودکی والدین مبتلا به این تله:
به احساسات، غم و ناراحتی او اهمیت نمی دهند.
با کودک همدلی نمی کنند و به نیازهایش اهمیت نمی دهند.

۳- تله محرومیت هیجانی در روابط عاطفی

افرادی که دچار تله محرومیت هیجانی هستند، حتی اگر پارتنر عاطفی خیلی خوبی داشته باشند، بازهم احساس تنهایی و درک نشدن می‌کنند.
برای درک بهتر این احساس، کودکی را در نظر بگیرید که در گوشه ای کز کرده و احساس بی پناهی و بی‌کسی می کند.
کودکی که هیچ کس را ندارد که به او حس امنیت بدهد، به او محبت کند و به حرفش گوش بدهد.

افرادی که طرحواره محرومیت هیجانی دارند، معمولاً جذب افراد سرد و بی عاطفه می‌شوند. ولی در این رابطه هیچ محبت و عاطفه ای در یافت نمی کنند.
در حالیکه جذب افرادی که به آنها محبت می کنند، نمی شوند. یا اگر جذب آنها شوند، به‌سرعت دلزده می‌شوند.
فرد مبتلا به این تله معمولاً وارد روابطی می شود که طرف مقابل:

  1. سرد و گوشه‌گیر است.
  2. با او احساس صمیمیت نمی کند.
  3. بیشتر حرف می‌زند و به حرفش گوش نمی‌دهد.
  4. حمایتش نمی کند.
  5. به او ابراز احساسات نمی کند.
  6. اغلب دور از دسترس است.

چگونه مشکلاتی که تله محرومیت هیجانی در روابطم ایجاد کرده، از بین ببرم؟ کلیک کن!

۴- روش درمان طرحواره محرومیت هیجانی

اگر حس می کنید که شما هم به این تله مبتلا هستید، مراحل زیر به شما کمک می کند تا از تله محرومیت هیجانی رها شوید.
هم چنین اگر فکر می کنید یکی از نزدیکان شما دچار این طرحواره است، می توانید دوره غیرحضوری فرافکر را به او هدیه دهید!

مراحل درمان عبارتند از:

۱- با کمک یک روان درمانگر، کودک درون زخم خورده خود را شفا دهید. با او ارتباط برقرار کنید.
سعی کنید درکش کنید. با او همدلی کنید و به حرف‌هایش گوش بسپارید.

۲- تا درمان کامل تله، از روابطی که ناشی از فعال شدن طرحواره محرومیت هیجانی می شود، دوری کنید.

۳- سعی کنید الگوهای مثبت را جایگزین این تله کنید.

این مراحل را به طور کاربردی در ۲۶۰ ذقیقه بیاموزید!

سخن پایانی: در این مقاله با مفهوم طرحواره ها و تله محرومیت هیجانی آشنا شدیم. فهمیدیم که علت ایجاد این تله، رفتار نامناسب والدین افراد مبتلا به آن، با آنها در کودکی است.
هم چنین آموختیم که برطرف نشدن نیازهای اساسی کودک باعث می شود در بزرگسالی دچار طرحواره های منفی شود.
سپس نوع روابط عاطفی مبتلایان به طرحواره محرومیت عاطفی را شناختیم. در پایان روش درمان این تله را معرفی کردیم.

محتویات دپارتمان در یک نگاه

ترتیب پیشنهادی فرافکر برای مطالعه مطالب دپارتمان

دیدگاهتان را بنویسید