تله رهاشدگی و نشانه های آن 

تله رهاشدگی یعنی ترس از ترک شدن؛ ترس از ترک شدن توسط هر آنکه برایتان با ارزش است.
گاهی علّت وحشت داشتن از شروع روابط عاطفی نیز همین است؛ زیرا فکر می کنید که به زودی رابطه خود از دست خواهید داد.

ریشه ترس تنهایی

ریشه ترس از تنهایی کجاست؟ آیا راه مقابله با این ترس را میدانیم؟

واقعیت این است که نیاز به پذیرفته شدن از سمت دیگران، یکی از مهمترین نیاز های ما انسان هاست. هیچکس دلش نمی خواهد ترک شود یا تنهایی را تجربه کند. به همین دلیل انسان به خصوص در زمان کودکی که حیاتش وابسته به وجود مادر است، به کوچکترین علایم تنهایی و رهاشدگی واکنش نشان می دهد.

حتما دیده اید زمانی که مادر کودک را برای کاری از خودش جدا می کند،کودک با اخم و گریه و فریاد مادر را به سوی خودش می خواند زیرا می ترسد که نکند مادر او را تنها بگذارد و دیگر برنگردد. به همین دلیل سعی می کند با عکس العمل های ابتدایی خود، توجه مادر را جلب کند.

دلیل عمیق بودن تله رهاشدگی 

از آنجا که ترس از تنهایی در ذات ما انسان هاست، تله رهاشدگی یکی از خاص ترین و عمیق ترین تله های روانی انسان محسوب می شود.
این تله معمولاً در سنین خیلی پایین، یعنی قبل از ۲ سال و زمانی که کودک هنوز حرف زدن را یاد نگرفته شکل می گیرد.
به همین دلیل از نفوذ عاطفی عمیق و بالایی برخوردار است و می تواند بر زندگی افرادی که به آن مبتلا هستند، تاثیر زیادی بگذارد.

در برخی موارد معدود، ممکن است این تله در سنین بالاتر هم رخ بدهد. مثلاً کودک ۷ ساله ای که یکی از والدینش را از دست داده است و یا کودک ۵ساله ای که پدر و مادرش از هم جدا شده اند و تنهایی را تجربه کرده است.

 نشانه ها و علائم تله رهاشدگی

هرچند تشخیص اختلالات روانی، امری بسیار مشکل و حساس و تخصصی است اما نشانه هایی کلی برای آنها تعریف شده است.

البته لزومی ندارد که هرکسی که به تله رهاشدگی دچار است، همه این نشانه ها را داشته باشد، ولی می توان نشانه های رفتاری زیر را برای این افراد نام برد:

• احساس عدم امنیت و تنهایی مزمن
• کمبود اعتماد به نفس
•  احساس عدم کنترل بر زندگی، مخصوصا زندگی عاطفی
•  وابستگی
•  نگرانی شدید و گوش به زنگ اتفاق ناگوار بودن
•  اضطراب و افسردگی مزمن
•  ترس اجتماعی
•  وجود محرک هایی که شدیدا حالات روحی آنها را تحت تاثیر قرار میدهند
•  مرور اتفاقات ناگوار گذشته
•  حملات پانیک یا همان وحشت زدگی تحت تاثیر محرک های ناخوداگاه

مثال زیبای جفری یانگ درباره مبتلایان به تله رهاشدگی

اغلب افراد در زندگی وارد روابطی می شوند که به پایان می رسند و از طرف مقابل خود جدا می شوند و یا طرف مقابل آنها را ترک می کند؛ مواجهه با این شرایط سخت و دردناک است و کنار آمدن با آن نیازمند زمان.

اما فرد مبتلا به تله رهاشدگی برخورد بسیار شدیدتری نسبت به این اتفاق نشان می دهد و آنقدر آنها را برای خود بزرگ جلوه می دهد که زیر فشاری که متحمل می شود، می شکند و احساس می کند که هیچ کار دیگری از دستش بر نمی آید.

جفری یانگ مثال قشنگی در این مورد زده است. او گفته افراد مبتلا به رهاشدگی در این شرایط مانند کودکی هستند که مادرش را در بازاری شلوغ گم کرده باشد. بله این دقیقاً همان حسی است که این افراد تجربه می کنند. آنها فکر می کنند دیگر نمی توانند به زندگی عادی برگردند و بار عاطفی عمیقی از رها شدن و تنهایی را بر دوش می کشند.

علل شکل گیری تله رهاشدگی

تجربیاتی که در زیر نام برده می شود، می توانند زمینه ساز ترس از تنهایی و تله رهاشدگی باشند. در نتیجه ممکن است موجب اضطراب و افسردگی شدید در دوران کودکی و بزرگسالی فرد شود:

۱- طلاق والدین

۲- مرگ عزیزان

۳- مورد بی توجهی قرار گرفتن، چه به صورت فیزیکی و چه روانی

۴- جنگ

۵- فجایع طبیعی

۶- کودک آزاری

۷- انتظارات بیش از حد والدین از فرزندان

این مورد هم گاهی موجب می شود که کودک همواره احساس کند، نمی تواند انتظاراتی که والدین از او دارند را برآورده کند. در نتیجه با احساس تنهایی رو به رو می شود. برای تهیه دوره غیرحضوری رهایی از تله رها شدگی و تله های روابط عاطفی، کلیک کنید

 نتیجه تنهایی در کودکی 

در این بخش به بررسی نتایج تنهایی در کودکی و آسیب های تله رهاشدگی می پردازیم.

 سندرم استرس پس از سانحه

آسیب های وارد شده به کودک، چه در دوران اولیه زندگی و چه در سالهای بعد، می تواند موجب بروز سندروم استرس پس از سانحه (PTSD) در او شود و اختلالات روانی بسیاری برای وی ایجاد کند.

 تنهایی در بزرگسالی و ترس از ترک شدن

برای فردی که تنهایی کودکی هنوز تمام نشده است؛ تنها ماندن در بزرگسالی ترس زیادی ایجاد می کند. 

عدم وجود مرکز امن درونی

در بخش آشنایی با تله های زندگی درباره اش صحبت کردیم. امنیت درون یعنی همان مرکز امن درونی که کودک باید بتواند به آن تکیه کند.
ولی در کودکان مبتلا به تله رهاشدگی شکل نمی گیرد. بنابراین در شخصیت بالغ آن فرد نیز وجود نخواهد داشت و او تا ابد یک خلا را درونش حس خواهد کرد.

تمام شدن همه روابط عاطفی به خاطر ترس از رهاشدن

یکی از ویژگی های این تله این است که معمولاً در روابط دوستانه و کاریِ فرد، نمی توان متوجه آن شد؛ تله رهاشدگی به طور عمده در روابط عاطفی سر و کله اش پیدا می شود. البته اگر تله خیلی قوی باشد، شخص نسبت به کوچکترین نشانه هایی از تنهایی و رهاشدگی و بی توجهی، حتی در روابط معمولی هم عکس العمل نشان می دهد و به این ترتیب تله فعال شده و حس های بد دوباره به او حمله می کنند.

گمانه زنی ها و تعابیر منفی

افراد مبتلا به رهاشدگی، به کوچکترین رفتار دیگران حساس می شوند و شروع می کنند به تعبیر های منفی. مثلاً دوستش جواب تلفنش را نمی دهد و او فکر می کند که دوستش دیگر او را تنها گذاشته است.

فعال شدن تله و هجوم این ذهنیات منفی باعث می شود که عکس العمل های خیلی عجیب و غریبی از شخص سر بزند، در حالی که خودش هم متوجه آنها نیست و درکشان نمی کند.

 احساس گناه و سرزنش خود

افرادی که در تله رهاشدگی گرفتار می شوند، دچار احساس گناه دائمی و خود سرزنشگری نسبت به اتفاقات گذشته هستند.

به طور مثال، کودکان طلاق نمی توانند مفهوم طلاق را در سنین پایین درک کنند. بنابراین ناخودآگاه رفتارهای خود را علّت جدایی پدر و مادرشان تلقی کرده و فکر می کنند به اندازه ی کافی فرزند خوبی نبوده اند و همین باعث جدایی پدر مادرشان شده و به تنهایی خودشان انجامیده است.

 اعتماد به نفس پایین

این کودکان، در ناخودآگاه خود از سمت پدر و مادر طرد می شوند، و بار این تنهایی را تا بزرگسالی بر دوش می کشند؛ آنها از احساس خوب نبودن و کافی نبودن رنج میبرد و اعتماد به نفس پایینی دارند.

اضطراب و افسردگی

افرادی که به تله رهاشدگی گرفتارند، اگر از همان کودکی تحت درمان قرار نگیرند، اضطراب و افسردگی را تا بزرگسالی همراه خود می برند؛ این افراد در بزرگسالی در روابط عاطفی و صمیمی شان، خود را دوست نداشتنی، تنها و جدا مانده می بینند. اغلب به انزوا رو می آورند و دچار ترس از رابطه هستند.توجه داشته باشید که … واقعیت این است که اتفاقات ناخوشاید و آزاردهنده در زندگی همه ی ما پیش می آید. مثلا ممکن است از کار اخراج شویم یا از شریک عاطفی مان جدا شویم یا حتی یکی از عزیزانمان را از دست بدهیم. این اتفاقات بسیار ناگوارند و طبیعتا همه ی ما در مواجهه با چنین مسائلی احساساتی منفی مانند اضطراب، خشم و سوگواری را تجربه می کنیم.

شدت احساسات در افراد دچار تله رهاشدگی

اما افرادی که گرفتار تله رهاشدگی هستند، این احساسات را چندین برابر بیشتر از افراد عادی و بسیار عمیق تر تجربه می کنند. به اندازه ای که فرد حس می کند دیگر کاری از دستش بر نمی آید و طاقت تحمل این جدایی را ندارد.

بنابراین با توجه به آسیب هایی که این تله می تواند ایجاد کند، باید به فکر درمان و رفع تله رهاشدگی باشیم و هرچه سریع تر اقدامی کنیم.