هرآنچه باید درباره کمالگرایی و تیپ شخصیتی کمالگرا بدانید!

هرآنچه باید درباره کمالگرایی و تیپ شخصیتی کمالگرا بدانید!

به نظر شما چرا همیشه از قدیم توصیه می کردند که آرزوهای دست نیافتنی نداشته باشید؟
آیا کمالگرایی محدود به دنیای امروز است و یا در گذشته هم وجود داشته؟
کمالگرایی چه تاثیری بر سلامتی ما می گذارد؟
نشانه ها و عواقب کمالگرایی چیست؟
تیپ شخصیتی کمالگرا چگونه است؟
برای اینکه پاسخ این سوالات را بدانید، تا پایان این مقاله با فرافکر همراه باشید.

آنچه در این مقاله می خوانید:

کمالگرایی چیست؟

با بررسی دقیق روحیات انسان، می فهمیم که انسان ذاتاً دوستدار کمال است و کمالگرایی یکی از صفات بارز او به شمار می رود.
کمالگرایی ناشی از جموعه ای از افکار افراد همراه با سرزنش خود است.
کمال گرایی شما را وادار می‌کند که اهدافی انتخاب کنید که از نظر عملی رسیدن به آنها غیر واقع گرایانه است.
همچنین کمال گرایی آسیب های زیادی به شما وارد می کند که باعث می شود، زندگی برایتان دشوار شود:

  • لذت بردن را از شما سلب می کند!
  • اعتماد به نفس شما را تضعیف می کند.
  • توانمندی های شما را کم کم می کاهد.
  • اشتیاق و انگیزه ی شما را می گیرد!
  • توان رشد و پیشرفت شما را از بین می برد.

کمال گرایی، در واقع باوری غیرمنطقی است که اشخاص کمالگرا نسبت به خود و محیط و آدم های اطرافشان دارند.
به نظر افراد کمال­گرا، خود و محیط اطرافشان باید کامل و بی نقص باشند. هم چنین هر گونه تلاشی در زندگی باید بدون اشتباه و خطا انجام شود.

کمالگرایی مثبت

می توان گفت در کمال گرایی مثبت فرد می خواهد به سوی کمال پیش برود و در نهایت نتایج باارزشی ارائه کند.
اما به این صورت نیست که فرد از قدم اول مسیر رسیدن به هدفش، انتظار بی نقص بودن داشته باشد.
دقیقاً بر خلاف کمالگرایی منفی که شخص از همان ابتدا می خواهد کامل و بی نقص باشد.
پیش از این در مقالات فرافکر، از کمال گرایی مثبت با نام کمال طلبی یاد کرده ایم.

افراد بزرگی مثل هنری فرد و استیو جابز هم در طول تاریخ، کمالگرایی مثبت داشته اند.
این افراد تلاش می کردند که همواره بهتر از قبل خود شوند و ضعف هایشان را به قوت تبدیل کنند.
به همین دلیل به بهترین بودن در کار خودشان معروف هستند.
بنابراین کمال گرایی مثبت اشکال ندارد و فردی که کمال گرایی مثبت دارد، موفقیت و رضایت از خودش را تجربه می کند.

کمالگرایی منفی

در کمال گرایی منفی  فرد اصلا به این موضوع فکر نمی کند که پیشرفت کند.
یک کمالگرای منفی فقط می خواهد که همیشه بهترین باشد و هیچ نقص ایرادی نداشته نباشد.
به خاطر همین، لحظات خیلی سختی را تجربه می کند و به موفقیت های خاصی هم نمی رسد.
حتی اگر به موفقیتی هم برسد، آنقدر حالش بد می شود که اصلاً احساس خوبی ندارد.
در این مقاله هم بیشتر به جنبه منفی کمال گرایی پرداخته می شود که مشکل خیلی از افراد در دنیای امروز است.

۲- تیپ شخصیتی کمالگرا

تیپ های شخصیتی کمالگرا یکی از شخصیت های پراسترس به شمار می روند.
شاید کمالگرایی در ظاهر اسم قشنگی باشد، اما در واقعیت این طور نیست!
برای کمالگراها نتیجه و هدف به قدری اهمیت دارد که روند طبیعی زندگی خود را از دست می دهند.

آنها برای اینکه به هدفی برسند، افراطی تلاش می کنند و به خود سخت می گیرند.
درنتیجه بسیاری از تجربه ها و لحظات خوب زندگی را از دست می دهند.
زیرا از همان اول تصور میکنند نمی توانند بدون هیچ نقصی در مسیر، به نتیجه ای کامل برسند.
بنابراین ممکن است اصلاً آن را شروع نکنند.

برای این افراد نمره ۲۰ مهم است و ۱۹ حتی ۱۹/۷۵ برای آنان شکست محسوب می شود.
افراد کمال گرا از دستیابی به موفقیت در زندگی لذت نمی برند و سعی دارند تا با درک دلایل آن اندوخته ای برای اهداف بعدی داشته باشند.
در حالیکه شیوه درست زندگی کردن، کسب تجربه های متفاوت از موقعیت های مختلف است.
به طور عادی ما باید از هرلحظه ی مسیر زندگی لذت ببریم، نه اینکه صرفاً موفق شویم!

مثلاً زمانی را به نقاشی کردن اختصاص بدهیم و از آن لذت ببریم. اما قرار نیست تا لزوماً نقاش معروفی شویم.
یا آشپزی کنیم اما حتماً نباید سرآشپز مشهوری شویم.
ولی کمال گراها این گونه نیستند. آنها همیشه در مورد موفقیت و اهدافشان فکر می کنند.
با این راهکارها برای همیشه از کمال گرایی رهایی یابید!

ویژگی‌های افراد کمال گرا

۱. معیار‌های سخت گیرانه

کمالگرا ها معتقدند که همه چیز باید کامل و بی نقص باشد و به خودشان و دیگران سخت می‌گیرند.
فرقی نمی‌کند که چه کار می‌کنند. آشپزی، ورزش یا کار. مهم این است که باید آن را کامل و بدون کوچک‌ترین نقصی انجام دهند.
اگر کار کمی ایراد داشته باشد، احساس می‌کنند شکست خورده‌اند.
بنابراین همیشه فقط کار‌هایی را انجام می‌دهند که در آن مهارت دارند و به دایره فعالیت هایشان محدود می‌شود.
این افراد اغلب زمینه ای خاص را برای رسیدن به اهدافشان انتخاب می‌کنند.

برخی از افراد کمالگرا، کمالگرایی را در خانه، همسر و فرزندانشان منعکس می‌کنند.
دسته دیگر بسیار مشکل پسند و ایرادگیرند و قصد دارند تمام کار‌ها و وسایلشان بی عیب و نقص باشد.
روابطشان، شغلشان، لباس هایشان، جعبه ابزارشان، خودروشان و …

۲. روی کمتر کسی در کارها حساب می کنند

برای آن‌ها هیچ کس آن طور که باید نیست. کمال گرایان همیشه از دیگران اشکال می گیرند.
فرقی نمی‌کند که طرف مقابل چه کسی باشد، مهم این است که از نظر آنها آن طور که باید، نیست.

۳. جذب کمال گراها می شوند

افراد کمال گرا معمولاً به سراغ کسانی می روند که یا کمالگرا باشند و یا توانایی کمال گرا شدن را داشته باشند.
اکثر کمال گرایان با کسانی ازدواج می کنند که کمال گرا باشند و بتوانند همسرشان را نیز به کمال برسانند.

۴. به افسردگی گرایش دارند

کمالگراها به جای اینکه از امکانات دردسترس خود استفاده کنند و از آنها لذت ببرند، غصه می‌خورند که چرا در زندگی به حد مطلوب خود نمی‌رسند.
این امر باعث می‌شود که همیشه تا حدی افسرده و ناراحت و سرخورده باشند.

۳- تاثیر کمالگرایی بر سلامتی

تاثیر عمده ی کمالگرایی بر سلامتی، استرس منفی و فشار روانی زیادی است که کمالگرایان تحمل می کنند.

چون شخص کمالگرا اهدافش فراتر از توان اوست، همیشه استرس دارد که نکند به اهدافش نرسد.
بنابراین، به دنبال این فشار و بار روانی، فرد کمال گرا دچار اختلالات روانی مثل افسردگی می شود.
هم چنین فرد کنترل هیجانات منفی خود را از دست می دهد.

حال این استرس زیاد، تاثیرات منفی بسیاری بر سلامت جسمی و روانی افراد کمالگرا می گذارد که پیشنهاد می کنیم در مقاله ی زیر مطالعه کنید.
درمان استرس چه ضرورتی دارد و چطور امکان پذیر است؟

۴- نشانه های کمال گرایی

در ادامه به بررسی نشانه های کمالگرایی می پردازیم.
می خواهید بدانید که شما هم کمالگرا هستید یا نه؟
اگر شما یک کمالگرا باشید:

شما می دانید کمال گرایی مشکل ساز شده؛ اما فکر می کنید این مشکلات، لازمه رسیدن به موفقیت است!

گاهی اوقات، شما واقعاً باید خود را تحت فشار قرار دهید تا موفق باشید.
یکی از نشانه های کمال گرایی این است که وقتی کمال گراییِ شما از کنترل خارج می شود، از سخت کار کردن به عنوان توجیه درد و رنج غیرضروری که تحمل می کنید، استفاده می کنید.

ولی مراقب باشید که در مورد آن اشتباه نکنید! کمال گرایی باعث درگیری های درونی غیرضروری می شود. وقتی کمال گرایی خود را تحت کنترل خود درآورید، می توانید زحمت کمتری متحمل شوید و کارهای بیشتری انجام شوند!

هنگام دریافت بازخورد، حالت دفاعی به خود می گیرید!

کمال گراها به آنچه که افراد دیگر درباره آنها فکر می کنند، شدیداً اهمیت می دهند. این می تواند پذیرفتن بازخورد را برای آنها را سخت کند.
بنابراین یکی از نشانه های کمال گرایی این است که حتی بازخورد مفید و خوب هم برای کمال گراها دردناک است.

شما احتمالاً قبل از اینکه متوجه شوید که با قبول کردن بازخورد مشکل دارید، حالت دفاعی به خود می گیرید.
به عنوان یک کمال گرا، شما به طور طبیعی میل شدیدی به موفقیت دارید.

لازم است که این حقیقت را بپذیرید که بازخورد (حتی بازخورد منفی) در نهایت به بهبود کار شما کمک می کند. آن را قدم بردارید ، و بازخورد در واقع به شما کمک می کند. در نتیجه به کمال نزدیک تر می شوید.

اگر یک کمالگرا باشید، همیشه نسبت به دیگران انتقاد دارید.

گفتیم که کمال گراها قابلیت پذیرش انتقاد را ندارند.
با این حال، بدون شک انتقاد کردن از دیگران، یکی از نشانه های کمال گرایی است.
کمالگرایان تحمل سنجیدن خود با دیگران را ندارند.
بنابراین پایین آوردن دیگران، به ویژه اگر یک رقیب باشد، احساس خوبی به آنها می دهد.
البته همیشه به این دلیل نیست.
کمالگرایان گاهی هم به دیگران انتقاد می کنند، چون آنها را با معیارهای کمال گرایانه ی خود می سنجند.

کمال گراها معمولاً کارها به تعویق می اندازند.

کمال گرایی و ترس از شکست دست به دست هم می دهند و منجر به تعلل می شوند.
زیرا حتی وظایف روزمره هنگامی که باید کاملاً کامل انجام شوند، در کمال گرایان ترس ایجاد می کنند.
بیشتر نویسندگان ساعت های طولانی، درباره شخصیت ها و داستان، پروسه ی طوفان مغزی را می گذرانند.
حتی صفحه های بسیار درباره شخصیت ها می نویسند، با اینکه می دانند هرگز در این کتاب گنجانده نمی شوند.
آنها این کار را انجام می دهند زیرا می دانند که ایده ها برای توسعه به زمان نیاز دارند.

ما تمایل داریم که کار در همان ابتدای مسیر بماند. زیرا می دانیم که ایده های ما کامل نیستند.
ما می دانیم که ممکن است آنچه تولید می کنیم، خوب نباشد.
با این حال اگر کاری را شروع نکنید و به ایده های خود فرصت ندهید تا تکامل پیدا کنند، چگونه می توانید چیزی عالی ایجاد کنید؟

نویسنده، جودی پیکولت در مورد اهمیت پرهیز از کمال گرایی به زیبایی گفته: “شما می توانید یک صفحه ی بد را ویرایش کنید. اما نمی توانید یک صفحه ی خالی ویرایش کنید.”

احساس شرم و عذاب وجدان همیشگی

یکی دیگر از نشانه های کمال گرایی ، داشتن عذاب وجدان است. آنها اهدافی فراتر از توان خود دارند. بنابراین هرگز به ۱۰۰ درصد هدف خود نمی رسند.
معیارهای سخت گیرانه ی کمال گراها باعث شده که همیشه احساس گناه داشته باشند. چراکه نرسیدن به اهداف دست نیافتنی خود را اشتباهی بزرگ می دانند.

کمال گراها از شکستهای دیگران لذت می برند. حس خوبی که بعد از شکست دیگران دارند، کوتاه مدت حال بد کمال گراها را تسکین می دهد.

آنها از اشتباه کوچک خود، تصور شکستی بزرگ دارند.

کمال گراها همیشه می ترسند که طرد شوند.

۵- سنگ بزرگ نشانه ی نزدن است!

از قدیم می گفتند که آرزوهای بزرگ و دست نیافتنی نداشته باشید! چرا؟ چون سنگ بزرگ نشانه ی نزدن است!
بله! انتخاب اهداف بیشتر از حد توان خود، نه تنها مانع رسیدن شما به اهدافتان می شود، بلکه کم کم خوشبختی را هم از شما می گیرد!

در اینجا به برخی آسیب ها و نشانه های کمالگرایی و افراد کمالگرا اشاره می کنیم:

۱- کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس

گفتیم که کمالگرایی طرز فکری است که باعث می شود افراد اهدافی نامتناسب با توان خود برگزینند.
بنابراین داشتن اهدافی فراتر از توان خود، باعث می شود که به آن اهداف نرسند و یا بارها در مسیر رسیدن به آنها شکست بخورند.
در نتیجه کم کم افرادی که کمالگرا هستند، اعتماد خود را نسبت به توانمندی هایشان از دست می دهند.

همچنین در افراد کمال گرا، همان طور که از نامش پیداست، ارزشمندی آنها به میزان کامل بودنشان وابسته است.
کافی بودن در دایره لغات آنها جای ندارد. بیشتر مواقع از کامل بودن سخن می گویند.
بنابراین چون اغلب ناکام می مانند، احساس بی ارزشی می کنند.

۲- اهمال کاری و به تعویق انداختن کارها

با هم خواندیم که تفکر افراد کمال گرا تفکر صفر یا ۱۰۰ (همه یا هیچ) است. در نتیجه آنها اگر احساس کنند که به هدفی نمی رسند، به طور کلی از آن دست می کشند.
از طرفی هم می دانیم که کمال گرایان، اهدافی دست نیافتنی برای خود تنظیم می کنند. در نتیجه، همیشه بعد از گذشت مدت کوتاهی، یکی یکی از تمام اهداف و آرمان های خود دست می کشند.
بنابراین به تدریج اهمال کاری به ویژگی شخصیتی آنها تبدیل می شود و همه کارهایشان را به تعویق می اندازند.

۳- هنگام دریافت بازخورد، جبهه می گیرند ولی خودشان همواره از دیگران ایراد می گیرند.

افراد کمالگرا به آنچه که افراد دیگر درباره آنها فکر می کنند، شدیداً اهمیت می دهند. همین موضوع پذیرفتن بازخورد را برای آنها را سخت میکند.
طوری که حتی بازخورد مفید و خوب هم برای کمال گراها دردناک است.

این درحالی است که خودشان به خاطر طرز فکری که دارند، دائم به دنبال نقص ها و عیوب بقیه هستند.
در نتیجه با اینکه خودشان انتقادناپذیر هستند، مدام انتقاد می کنند و ایراد بقیه را بیان می کنند

۴- اختلالات و بیماری های روانی مثل افسردگی

پژوهش های بسیاری در بین افراد مستعد کمالگرایی انجام شده که نشان می دهد، اضطراب و افسردگی رابطه مستقیم با کمال گرایی دارند.
به همین دلیل معمولاً احتمال ابتلا به افسردگی و اضطراب در بین افراد کمالگرا بسیار بیشتر از سایرین است.

هم چنین به دنبال بیماری های روحی و روانی، به بیماری های جسمی مختلفی که ناشی از استرس و افسردگی است، مبتلا می شوند.

سخن پایانی: در این مقاله به بررسی مفهوم کمال گرایی، کمال گرایی مثبت و کمالگرایی منفی پرداختیم. سپس ویژگی های افراد کمالگرا را بیان کردیم. امیدواریم با خواندن این مقاله به اهمیت رهایی از کمالگرایی پی برده باشید و برای این کار گامی جدّی بردارید.

مژده به همراهان عزیز! به زودی در فرافکر به آموزش آنلاین رهایی از کمالگرایی می پردازیم. با ما همراه باشید.

پیشنهادات ویژه برای این مقاله

دیدگاهتان را بنویسید