بیایید دوباره برگردیم به همان مثال پرواز با هواپیما تصور کنید شما قصد سفر هوایی به یکی از بهترین نقاط کره زمین را دارید.
اما شما ترس بسیاری از هواپیما دارید. یقینا از زمانی که شما وارد فضای فرودگاه می شوید ترس به شما غلبه می کند
و استرس و اضطراب شدیدی در شما ایجاد می کند.
اما به اصرار سایر افراد مجبور می شوید مراحل سوار شدن به هواپیما را طی کنید.

بدترین لحظات برای شما یقینا آن زمانی هست که
هواپیما روی باند قرار داد و صدای موتورها به اوج خود رسیده است و سرعت هواپیما لحظه به لحظه افزایش می یابد.
گویی که دقیقا فرشته مرگ در کنار شما نشسته و چای می نوشد.
در چنین شرایطی شما لذت نگریستن به شهر مبدا از آسمان را از دست می دهید.
در طول پرواز از امکانات رفاهی که آن شرکت هواپیمایی برای شما فراهم کرده است لذت نمی برید.
زمانی که به مقصد می رسید نیز به دلیل تحمل فشار و ترس بسیار زیاد از چند روزی که در بهترین نقطه این کره خاکی هستید لذت نمی برید.

انواع ترس

ترسیدن انواع مختلفی دارد:

ترس های مخرب:

• ترس های ظاهری:  این ترس ها ترس هایی هستند که مربوط به وضعیت ظاهری افراد است که عموما در خانم ها نمود بیشتری دارد مانند: ترس از پیری، ترس از کچل شدن و …
• ترس هایی که مربوط به احساسات درونی ما هستند: مانند ترس از شکست، ترس از طرد شدن، یا حتی ترس از موفقیت بله درست خواندید افراد زیادی هستند که از موفق شدن می ترسند زیرا فکر می کنند اگر موفق شوند از جانب دیگران چشم می خورند و همین آرامشی که دارند از بین می رود.
• ترس های زیر بنایی: ترس هایی اساسی هستند ترس های بالا را نیز شامل می شود. مثل ترسیدن از اینکه نتوانید از پس ازدواج و زندگی مشترک بر بیاید.

ترس های سازنده:

• ترس های هشدار دهنده: ترس های هشدار دهنده ترس هایی هستند که به انسان در مقابل حوادث هشدار می دهد. مانند ترسیدن از اینکه اگر از عرض بزرگراه بگذرید ممکن است تصادف کنید.
• ترس های سازنده: ترس هایی هستند که باعث رشد فردی می شوند مانند ترس از اینکه همسر و فرزندان شما دچار مشکلی شوند به همین منظور شما درصدد ایجاد حاشیه امن مالی می شوید مهارت های مختلف را کسب می کنید یا با افراد گوناگون ارتباط برقرار می کنید.

عکس العمل های افراد هنگاه ترسیدن

هنگامی که انسان می ترسد از خود به طور ناخودآگاه رفتار هایی را نشان می دهد. دانستن این رفتار ها به خود فرد و حتی اطرافیانش کمک می کند تا در این شرایط بتواند ترس خود را کنترل کند.

فلج شدن:

در این حالت شخصی که ترسیده است قادر به حرکت کردن نیست و گویی مانند یک مجسمه حالت اولیه خود را حفظ می کند. معمولا این حالت زمانی اتفاق می افتد که ترس به یکباره به شخص وارد شود.

تسلیم شدن:

گاه شخص از شدت ترس به قدری فشار تحمل می کند اصطلاحا دچار سرخوشی می شود و تسلیم آن ترس می شود. این نوع نرس که به صورت یک مدت طولانی به شخص وارد شده است. مانند همان شخصی که از پرواز می ترسد در هنگام اولیه پرواز می ترسد و ممکن است جیغ و داد کند اما پس از گذشت چند ساعت شخص آرام می شود. سایر افراد فکر می کنند که ترس شخص ریخته است و حالت طبیعی دارد در حالی که شخص از شدت ترسی که از روز ها قبل داشته است دچار تسلیم شده است.

انکار:

گاه شخص از شدت ترس قادر به قبول کردن شرایطی که برایش رخ داده است نیست و آن شرایط انکار می کند زیرا شخص از عواقب بعدی آن شرایط می ترسد. این ترس بیشتر زمانی متبلور می شود که شخص از عواقب کار بیشتر از خود کار می ترسد. مانند سفر تنهایی یک نوجوان به خارج از کشور. آن نوجوان از خود سفر ترسی ندارد اما از شرایط اقامتش در خارج کشور می ترسد برای همین شخص سعی می کند این سفر انکار کند.

پافشاری و لجبازی کردن:

پا فشاری کردن و یا لجبازی کردن در کاری گاهی نشانه ترسیدن است.باز بر می گردیم سراغ مثال پرواز. شخصی که از پرواز کردن می ترسد از همان ابتدا که پیشنهاد سفر هوایی داده می شود پا فشاری روی نرفتن می کند و از این رو بهانه های مختلفی ارائه می دهد مانند: پول نداریم گرون میشه بیا با قطار بریم. من کار دارم نمیام شما برید و …

نشانه های فیزیکی:

در نهایت ساده ترین راه شناسایی ترسیدن  رخ داد های فیزیکی شخص است مثلا جوش زدن ناگهانی، عرق کردن، ادرار کردن ناخواسته، لرزیدن بدن و … از جمله شرایط فیزیکی هستند نشان دهنده ترس هستند.

چرا باید مقابله با ترس خود را بیاموزیم؟

همانطور که در بالا از نشانه های ترس گفنیم و به شما گفتیم که با دانستن این موارد می توانید ترس را درخود یا اطرافیانتان تشخیص دهید و به خود و یا دیگران برای کنترل ترس اقدام نمایید. می تواند جنبه مخربی هم داشته باشد و دیگران با این موضوع از شما سوء استفاده کنند. شاید این سوال در شما ایجاد شده باشد که ترسیدن چگونه باعث سوء استفاده می شود؟

ترسیدن  باعث سوء استفاده می شود

پاسخ را می توانید در خاطرات کودکی خود جست و جو کنید. شاید یادتان باشد والدین و اطرافیانتان شما را با آمدن آقا، لولو، آقا غوله، آقا گرگه و … (حالا بماند که چرا هه موجودات بد آقا هستند) تهدید می کزدند که غذا بخورید، بخوابید، با ادب باشید و یا دست از اسباب بازی که در ویترین یک مغازه دیده اید بردارید.

این موارد ابتدایی ترین مواردی هستند که باعث سوء استفاده شده است. اما این سوء استفاده ها با زیاد شدن سن تان بزرگ و بزرگتر می شود به عنوان مثال وقتی بزرگ شدید و وارد مدرسه شدید معلم و ناظم شما از ترس شما از احضار والدینتان به مدرسه و یا ترس از کسر نمره یا ترس از اخراج شدن (گذاشتن پرونده تان زیر بغل تان) سوء استفاده می کنند و شما را به سمت دانش آموزی خوب منظبت سوق می دهند.

به فکر مقابله با ترس خود باشید!

البته شاید قشر فرهنگی کشور از واژه سوء استفاده ناراحت شوند و بگویند که ما از این ابزار ها برای رشد و پیشرفت دانش آموزان استفاده کردیم.
اما حقیقت این است که که برای چنین هدفی ابزارهای دیگری نیز بوده و هست اما ساده ترین روش همان روشی است که بکار گرفته اید یعنی سوء استفاده از ترس دانش آموزان.

و شما باز هم بزرگتر می شوید و وارد محیط کار می شوید در انجا نیز مدیر شما با سوء استفاده کردن از ترس شما از اخراج شدن، درج در پرونده، کاهش حقوق، و در سازمان های بزرگ ارجاع شما به واحد حراست از جمله ابزار هایی است که مدیران برای سوء استفاده کردن از ترس تان بهره مند می شوند. اما ماجرا به همینجا ختم نمی شود در زندگی تان در رابطه خودتان با والدینتان، با همسرتان، با فرزندانتان، با قوام و دوستانتان این مشکلات را خواهید داشت. پس بهتر است در صدد مقابله و کنترل ترس تان بر آیید.

راه های مقابله با ترس و کنترل آن

خب حالا که عزم خود را جزم کرده و اراده تان را قوی کرده اید که ترس خود را کنترل کنبد. تیم فرافکر بهترین راه های مقابله با ترسیدن را به شما می دهید.

برای مقابله با ترس نفس عمیق بکشید

نفس عمیق کشیدن یکی از ساذه ترین راه های مقابله با ترس است. زمانی که شما چشمان خود را می بندید تمرکز می کنید و نفس عمیق می کشید ترس شما کاهش می یابد.

شما این لحظات را زمانی که در صف سوار شدن به ترن هوایی شهربازی هستید تجربه کرده اید در عین حال که می ترسید نفس عمیق می کشید و تمرکز و مدیتیشن می کنید و ترس شما کاهش می یابد. نفس عمیق کشیدن همانطور که ساده ترین راه است اما اثرگذاری بالایی دارد.

از راه های مقابله با ترس مواجه شدن با آن است

همانطور که در بالا گفتیم ترس مکانیزمی است که به انسان از حوادث احتمالی هشدار می دهد. یکی از ابزار هایی که ترس برای هشدار دادن به شما استفاده می کند بزرگنمایی کردن بدترین شرایط احتمالی است.  ولی این را به شما قول می دهیم که مطمئن باشید بدترین نتایج حاصله در واقعیت با آنچه که ترس دز ذهنتان می سازد بسیار بسیار ساده تر است. و آن قدر ها هم که ترس شما در ذهن تان تصویر سازی می کرد بد نیست.

البته گفتیم که ترس هم جنبه سازنده دارد و هم جنبه مخرب بنابراین مواظب باشید که از تکنینک فرار نکردن برای ترس های مفید استفاده نکنید مثلا اگر شما از گذر از عرض اتوبان می ترسید اجازه دهید این ترس در شما باقی بماند. اما برای برخی ترس ها مانند: ترس از محیط تاریک، ترس از محیط بسته، ترس از ارتفاع، ترس از پرواز و … از این تکنیک استفاده کنید.

منطقی رفتار کردن از راه های مقابله با ترس

گاهی وقت ها ترس شما هیچ منبع عقلانی درستی ندارد. من دوستی دارم پزشک حاذقی است و به کنگره های علمی کشور های مختلف دعوت می شود اما همسرش ترس شدیدی از مسافرت رفتن همسرش به تنهایی به خارج از کشور داشت زیرا فکر می کرد که اگر همسرش به تنهایی به خارج از کشور برود امکان دارد مافیا یا سازمان های قاچاق انسان و از این دست قبیل گروهک ها همسرش را گروگان گرفته و او شکنجه و به قتل برسانند.

خب همه ما می دانیم که چنین چیزی نیست هیچ کشوری تا این حد نا امن نیست. این ترس و سایر ترس هایی از این دست ریشه منطقی ندارند و با یک رویکرد منطقی می توان این نوع ترس ها را کنترل کنید.

تکرار یکی از راه های مقابله با ترسیدن

گاهی ترس هایی هستند که شما را از انجام کاری باز می دارند اما واقعا این کار ها آنقدر ها هم ترسناک نیستند. به عنوان مثال بند باز های یک سیرک خیلی راخت و با تسلط روی بند راه می روند حرکات نمایشی انجام می دهند اما آیا فکر می کنید که آن بند باز از ابتدا انقدر نترس و جسور بوده است؟

پاسخ این است که خیر آن بند باز هم مثل همه انسان ها می ترسید اما به مرور و چندین و چند بار نفس عمیق کشیدن، فرار نکردن، منطقی برخورد کردن با موضوع توانسته با ترس خود غلبه کرده و در واقع در حین انجام حرکات نمایش اش آن چیزی که بینندگان را به حیرت وا می دارد شجاعت بی بدیل و نترس بودنی است که آن بند باز به نمایش می گذارد. از قول نویسنده این مقاله به شما می گوییم که تکرار  معجزه می کند.

سخن پایانی

در این مقاله با انواع ترس و راه های مقابله با آن آشنا شدیم. همچنین گفتی که ترس ها از کجا می آیند و چرا باید راه های مقابله با ترس را بیاموزیم. امیدواریم مطالبی که خواندید، در زندگی شما نیز مفید واقع شود.