آیا من درگیر یک رابطه ناسالم شده ام یا نه؟

حق نداری با دوستات بری بیرون ازشون خوشم نمیاد. چرا انقدر میری پیش خونواده ت؟ یعنی اونا بیشتر از من برات مهمن؟ فلانی رو دیدی؟ واقعا تو کارش نمونه ست، اون وقت تو..
این جملات برایتان آشناست؟ این ها چراغ های قرمز یک رابطه ناسالم هستند. در این مقاله می خواهیم به تفصیل به رازهایی درباره رابطه عاطفی ناسالم بپردازیم.

آنچه در این مقاله می خوانیم…:

۱. مقایسه رابطه ناسالم و رابطه سالم

۲. پیوند خیالی

۳. الگوهای روابط ناسالم

۴. چرا وارد یک رابطه ناسالم می شویم؟

 

مقایسه رابطه ناسالم و رابطه سالم

چه رابطه ای سالم است؟ قطعا زمانی که شما در رابطه تان احساس آرامش و امنیت روانی داشته باشید می توان گفت که رابطه سالمی دارید. اما اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم روابط سالم بر پایه ی احترام دو طرفه، اعتماد، حمایت، استقلال شخصیتی و ارتباط موثر بنا می شوند و این چیزیست که باید ساخته شود و نیازمند زمان و تلاش زیاد و خالصانه است.

ویژگی های رابطه سالم

شما در روابط سالم..

  • به خودتان و عزت نفستان اهمیت میدهید
  • به استقلال شخصیت یکدیگر احترام میگذارید
  • به خاطر رابطه عاطفی تان ارتباط با دوستان و فامیل را قطع نمی کنید
  • فعالیت های مستقل از هم دارید
  • خودتان را بروز می دهید بدون آنکه از عواقبش بترسید
  • احساس امنیت می کنید
  • حریم خصوصی خودتان را دارید
  • به کارهای هم علاقه مندید و یکدیگر را تشویق می کنید
  • توانایی درک این حقیقت را دارید که ممکن است از یکدیگر تاثیر بپذیرید
  • برای حل مشکلات تلاش می کنید

ناسازگاری در روابط عاطفی

وجود ناسازگاری در روابط عاطفی امری عادی است، تفاوت این ناسازگاری ها در یک رابطه ناسالم با رابطه سالم در شیوه ی برخورد  با آنهاست. وقتی برخورد مناسبی با مشکلات صورت نگیرد مشکلات تلنبار شده و زمانی که به حدی جدی و آزاردهنده شوند که نتوان با آنها کنار آمد این سوال برایمان پیش می آید که آیا این مشکلات به این دلیل است که نمیدانیم چطور با دیگران ارتباط برقرار کنیم یا به این دلیل است که طرف مقابل دچار مشکل است و ما در یک رابطه ناسالم گیر افتاده ایم؟

ویژگی های رابطه ناسالم

شما در روابط ناسالم..

  • با اولویت قرار دادن شریکتان خودتان را نادیده میگیرید
  • حس می کنید باید خودتان را طبق خواسته های او تغییر دهید
  • از مخالفت کردن با شریکتان می ترسید
  • از قضاوت شدن توسط او می ترسید
  • از حریم خصوصی مشخصی بر خوردار نیستید
  • مورد خشونت فیزیکی یا کلامی واقع می شوید
  • دوست مشترکی ندارید و یا به دوستان هم احترام نمی گذارید

پیوند خیالی

زمانی که شما هنوز درون رابطه هستید نمیتوانید به راحتی متوجه ناسالم بودن رابطه تان شوید و شاید با گفتن “امروز حالش خوب نبود” یا “شاید من باید طور دیگه ای رفتار می کردم” برخورد بد او نسبت به خودتان را توجیه کنید. اما اگر واقعا به سلامت روان خودتان اهمیت دهید با دقت کردن در بعضی نشانه ها خواهید فهمید رابطه ای که در آن هستید دارد بخش زیادی از روحیه و انرژیتان را می گیرد بدون آنکه چیزی به شما اضافه کند.

در اینجا می خواهیم شما را با مفهومی به نام پیوند خیالی یا Fantasy Bond آشنا کنیم.

پیوند خیالی در رابطه های ناسالم رخ میدهد، زمانی که رابطه از حالت واقعی و صمیمانه و صادقانه اش فاصله می گیرد و تبدیل به ارتباطی می شود که افراد صرفا مانند ربات وظایفی را انجام می دهند بدون آنکه پیوند عاطفی واقعی ای میانشان وجود داشته باشد. در این شرایط رابطه عاطفی ای وجود ندارد بلکه تنها توهم و خیالی از رابطه بین این افراد وجود دارد. پیوند خیالی یکی از علایم رابطه عاطفی ناسالم است. در ادامه نمونه هایی از علایم وجود پیوند خیالی در رابطه را برایتان بر می شماریم:

ویژگی های پیوند خیالی

  • ارتباط چشمی کاهش می یابد
  • در درک کردن و ارتباط برقرار کردن باهم به مشکل می خورند
  • صمیمیت و محبتی که به یکدیگر داشتند از بین می رود
  • استقلالشان را از دست می دهند
  • طوری رفتار می کنند که انگار یک نفرند

افرادی که دچار این نوع رابطه ناسالم هستند در واقع فقط دارند نقش یک زوج را بازی می کنند و عملا حسی بهم ندارند. ممکن است همه ی کارهایی که یک زوج انجام میدهند را انجام دهند ولی صرفا از روی عادت و انجام وظیفه آن کارها را می کنند. این افراد بعضا معتقدند که رابطه سالمی هم دارند. به طور مثال حتما برایتان پیش آمده که از مادربزرگ یا پدربزرگتان پرسیده اید که آیا همدیگر را دوست دارند یا نه و آنها احتمالا جواب داده اند ” همه چیز عشق نیست، ممکنه عاشق هم نباشیم ولی بهم وفاداریم”. در واقع این افراد فکر می کنند چون زیر یک سقف زندگی میکنند و تمام چهارچوب های رابطه زناشویی را رعایت می کنند پس رابطه سالمی دارند. در صورتی که این تصور کاملا اشتباه است.

الگوهای روابط ناسالم

اصولا روابط ناسالم چند عنصر کاملا مشخص دارند که میتوان از روی آنها ناسالم بودن رابطه را تشخیص داد. هرچند تمام روابط ناسالم به این ترتیب قابل تشخیص نیستند ولی در زیر به بررسی چند مورد از این المان ها می پردازیم:

بعضی از روابط ناسالم بر پایه ی خیال پردازی ساخته می شوند. طوری که این افراد نسبت به بعضی موضوعات، حتی نقاط ضعف و قدرتشان پنهان کارند. تصویری خیالی از خود یا طرف مقابل می سازند و انتظارات و خواسته هایشان را بر آن تصویر بنا میکنند. این پنهان کاری ها و دروغ ها در دراز مدت به شدت به اعتماد و احساسات طرف مقابل آسیب وارد میکند.

در بعضی روابط افراد همیشه دنبال کسی هستند که کاملشان کند، در واقع کسی را  میخواهند که بتوانند به او تکیه کنند. زمانی که شخص فکر کند تنها یک نفر در دنیا برایش اهمیت دارد رفتارهای خودخواهانه و ناسالمی از خودش بروز می دهد(در مورد تیپ شخصیتی این افراد به تفصیل در مقاله تله رهاشدگی صحبت کردیم). زیرا زمانی که نیمه ی گم شده ی خود را در دیگری ببینی هرگز نمی توانی بدون وجود آن شخص احساس آرامش و رضایت داشته باشی. این امر باعث وابستگی شدید به شخص مقابل می شود در حالی که در یک رابطه سالم افراد باید بتوانند استقلال شخصیتی و عملکردی خودشان را حفظ کنند.

در بعضی روابط می بینیم که طرفین به شدت از هم کینه به دل می گیرند. مکالمه کلید سلامت رابطه عاطفی ست. اگر نتوانیم در مورد مشکلاتی که با شریک عاطفی مان داریم صحبت کنیم و برای حلشان تلاش کنیم این نارضایتی درونمان میماند و تبدیل به کینه و نفرت می شود. به این ترتیب نه به طرف مقابلمان حق دفاع از خودش را داده ایم و نه به خودمان این حق را داده ایم که احساساتمان را بروز دهیم و او را ببخشیم.

یکی دیگر از چراغ های قرمز روابط ناسالم احساس ترس در رابطه است. درست است که اگر تمام احساس و وجودتان را برای یک رابطه بگذارید تا حدودی آسیب پذیر می شوید ولی در عین حال باید بتوانید احساس امنیت داشته باشید. اگر در رابطه ای هستید که از شریکتان می ترسید یا از بروز دادن خودتان و عواقبش واهمه دارید شاید لازم است که بنشینید و درباره آن تجدید نظر کنید.

چرا وارد یک رابطه ناسالم می شویم؟

اینکه شما گرفتار یک رابطه ناسالم شده اید فقط به مشکل دار بودن شریکتان مربوط نیست. گاهی وقت ها ما خودمان کسانی را انتخاب می کنیم که برایمان خطرناکند. زیرا همانطور که در تله روابط عاطفی توضیح داده بودم اتفاقات کودکی تاثیر بسیار زیادی در تصویری که ما از دیگران برای خودمان می سازیم دارند. مثلا اگر در سال های اولیه زندگی محبت یا صمیمت کافی را دریافت نکنیم در بزرگسالی با افرادی وارد رابطه می شویم که محبت و صمیمتشان را از ما دریغ می کنند، زیرا این رفتار چیزیست که ناخودآگاه ما با آن آشناست.

بنابراین جدای از شریک نامناسب، یکی دیگر از دلایلی که ما وارد روابط عاطفی ناسالم می شویم مشکلات شخصی حل نشده ی خودمان است.

اگر کمی با خودتان رو راست باشید کم کم تشخیص می دهید که رابطه ای که دارید از علاقه قلبیتان به او نشات می گیرد یا صرفا به خاطر زخم هاییست که از اتفاقات گذشته بر روحتان باقی مانده. و وقتی که این را فهمیدید بهتر است آن رابطه را ترک کنید.

زیرا با وجود تمام عواملی که در بالا برشمردیم مهمترین عامل در تشکیل یک رابطه سالم این است که دو عضو آن رابطه سالم رفتار کنند. اگر فکر میکنید مشکلات گذشته تان زندگی حالتان را تحت تاثیر قرار داده اند شاید بهتر باشد دست نگه دارید و پیش از اینکه وارد رابطه شوید برای کمک به خودتان تلاش کنید. شاید بتونم تو این مسیر تغییر کمکت کنم، اگه کمک میخوای اینجا رو کلیک کن!”

زیرا هرچقدر هم که روابطتان را عوض کنید تا زمانی که درون خودتان را ترمیم نکنید در چرخه ی روابط ناسالم و خطرناک باقی می مانید. این باورهای عمیق ذهنی که در کودکی در ناخودآگاه شما شکل گرفته اند همان تله های روانی هستند که پیش از این درباره اش صحبت کرده بودیم. تا زمانی که این تله ها شیشه ی عینک شما را آلوده کرده باشند همه چیز همینقدر تار خواهد بود. شاید وقت آن رسیده باشد که دستمال را بردارید و شیشه عینکتان را تمیز کنید.

پیشنهادات ویژه برای این مقاله

دیدگاهتان را بنویسید